Review van Meizu MX 4 telefoon met Ubuntu: ruwe kantjes, weinig apps, wel visie

We hebben er een! Een Meizu MX 4 smartphone met Ubuntu. Begin juli bezorgd nadat we hem een week daarvoor besteld hadden. De Meizu MX 4 is de derde smartphone met Ubuntu for Phones erop. Na twee budget BQ telefoons is de Meizu de eerste high-end smartphone met Ubuntu. Wat betreft hardware een prima telefoon voor 299 euro. En het Ubuntu OS is zeer interessant, maar verkeert duidelijk nog in het beta-stadium. Voor Ubuntu-liefhebbers heel leuk om uit te proberen, maar of je je huidige iPhone, Windows Phone of Android smartphone inruilt voor een Ubuntu-telefoons is de vraag. Wij geven een kleine review van de Meizu MX 4 Ubuntu Edition.

De Meizu MX 4 Ubuntu Edition is een degelijke smartphone. 5,36 inch scherm met Gorilla 3 glas en 1920 x 1152 pixels (418 ppi), metalen rand en plastic achterkant, maar wel stevig gebouwd, 20.7 megapixel camera aan de achterkant, 2.0 megapixel aan de voorkant, 16 GB geheugen, 2 GB RAM, MediaTek MT6595 CPU @ 2.0GHz (octa-core) en 3100 mAh batterij. De specs van de Meizu (een Chinees merk) en de prijs (299 euro) zijn dik in orde: een prima apparaat voor niet veel geld.

Ubuntu is zeker een zeer interessant nieuw mobiel besturingssysteem. Gemaakt door Canonical, het moederbedrijf achter Ubuntu voor de desktop, dat een gezonde ambitie heeft om Ubuntu for phones te laten slagen. Er zullen meer telefoons met Ubuntu komen en 2016 moet het jaar van Ubuntu gaan worden om voet aan de grond te krijgen op de consumentenmarkt.

Want de telefoons dit jaar zijn nog vooral bedoeld voor ontwikkelaars en Ubuntu-enthousiastelingen. En dat is wel te merken aan het Ubuntu OS op de Meizu: er zijn nog veel ruwe kantjes en onvolkomenheden, maar de visie erachter is wel interessant. Een impressie.

Scopes: vensters die informatie uit verschillende bronnen weergeven
Ubuntu start op de Meizu MX 4 snel op, waarna het cirkelvormige welkomstmenu verschijnt met daarop de statistieken van het aantal ontvangen telefoontjes, berichten enzovoort die dag. Na het opzij vegen van dit scherm moet je inloggen met je code, waarna het Vandaag-venster verschijnt met daarop weerbericht, agenda, contactpersonen, berichten, oproepen, enzovoort. Het Vandaag-venster is een zogeheten Scope waarop je informatie uit verschillende bronnen kunt verzamelen.

Behalve Vandaag zijn er meer scopes: Nearby (met info uit de omgeving over bezienswaardigheden, eten en drinken, concerten, wikipedia-artikelen en meer), Komend (met agenda-punten), Apps (spreekt voor zich...), Ubuntuwinkel, Muziek (met je eigen muziek, YouTube muziekvideo's, Songkick concerttips), Foto's (met je foto's, maar ook met de foto's uit je eventuele Flickr, Facebook of Instagram accounts), Video (eigen video's, YouTube enzovoort), Nieuws (met nieuws uit nog een beperkt aantal bronnen, zoals BBC en Euronews).

Deze scopes vormen de basis voor Ubuntu. Het idee is heel interessant: per onderwerp kun je een scherm vullen met informatie en media uit diverse online bronnen, je verschillende accounts en gegevens op je telefoon. Zo heb je dus overzichtjes van recente informatie. Vandaag is een soort samenvatting van weer, activiteiten, agenda enzovoort.

Foto, Muziek en Video geven media weer van je telefoon en uit verschillende online bronnen en Nearby (nog niet in het Nederlands vertaald, ondanks dat de vertaling al heel behoorlijk gevorderd is) geeft suggesties en tips aan de hand van je stemming. Als je zegt dat je honger of dorst hebt krijg je restaurants en kroegen te zien aan de hand van Yelp, als je je verveelt krijg je activiteiten in de omgeving te zien en als je gestrest bent krijg je tips te zien over spa's, beauty salons en winkels in de buurt en rustgevende muziek of spelletjes aangeboden. De uitwerking is nog wat simpel, maar met meer bronnen en een wat verfijnder systeem van stemmingen kun je hier leuke dingen mee doen.

Navigatie: soms een verbetering, soms wat verwarrend
Als je van de linkerkant van het scherm naar binnen veegt krijg je de starter (launcher) te zien die je kent uit Ubuntu voor de desktop. Hier leidt de Ubuntu-knop naar de Vandaag-scope (het startscherm) en niet naar de zoekfunctie, dat is wel jammer. Ook de iPhone-achtige Home-knop op de Meizu brengt je trouwens naar de Vandaag-scope. De starter-zijbalk bevat verder snelkoppelingen naar je apps. Als je een app opent verdwijnt de zijbalk ook weer.

Bovenaan is de systeembalk, die net als bij Android en iOS een klok en icoontjes voor wifi, locatie, batterij, geluid en notificaties bevat. Goede aanvulling is dat je door vanaf een icoontje in de systeembalk naar beneden te vegen direct naar het betreffende menu in de instellingen gaat. Een soort snelmenu zoals in Android, maar dan handiger. Ook rotatie, bluetooth en bestand-instellingen kun je zo bereiken door de systeembalk horizontaal heen en weer te scrollen. Wat ons betreft is deze systeembalk zeer goed doordacht en handiger dan de Android- en iPhone-oplossingen.

Als je van de rechterkant van het scherm naar binnenveegt kun je twee effecten bereiken. Met een korte veeg ga je naar de volgende openstaande app of scope. En met een lange veeg krijg je een soort carousel met alle openstaande apps en scopes, zodat je snel kunt wisselen. Dit lijkt op soortgelijke functies in Android en iOS. Nadeel is dat het lang of kort vegen vanaf rechts soms te veel op elkaar lijkt en dat je daardoor soms de verkeerde functie aanroept. Dit zou duidelijker onderscheiden moeten worden van elkaar om verwarring te voorkomen.

Ten slotte geeft van de benedenkant van het scherm naar boven vegen altijd meer instellingen of opties weer. Dit geldt voor scopes, maar ook in apps, waar je dan vaak extra menu-opties te zien krijgt. Dit menu heeft ook altijd een visuele indicator: een pijltje omhoog of ander icoon.

Apps: basisapps zijn wel goed, maar veel te weinig andere apps
Dan de apps, waar het toch grotendeels op draait op telefoons tegenwoordig. Dit is voor 'grote kleine' mobiele besturingssystemen als Windows Phone en BlackBerry al een probleem: hoe krijg je alle populaire apps binnen boord en ook nog eens van redelijke kwaliteit? Voor Ubuntu for phones is dit een groot probleem en zal dit waarschijnlijk een groot probleem blijven. Het enorme gebrek aan apps zorgt ervoor dat veel 'gewone' consumenten niet een Ubuntu phone zullen gaan kopen.

De scopes zijn een leuk idee om veel informatie van verschillende bronnen binnen te halen, maar mensen willen apps, apps en nog eens apps. De basis-apps van Canonical zelf om te bellen, sms'en, foto's te maken en bewerken, video en muziek af te spelen, over het web te browsen en afspraken bij te houden zijn, hoewel nog wat rudimentair (maar de ontwikkeling gaat in redelijk tempo door), best in orde.

Maar apps van derden zijn zeldzaam. Een positieve uitzondering is Telegram om te chatten, maar de meeste andere apps zijn of web-apps (die gewoon de webpagina van een dienst opvragen en weergeven) of apps door derden buiten de officiële ontwikkelaar om. Zo zijn er redelijk werkende web-apps en apps voor Facebook, Twitter, Wikipedia, Gmail, Google Maps, Google Foto's en YouTube. Ook Nederlandse web-apps voor bijvoorbeeld Buienradar, Tweakers, NPO Uitzending Gemist, PostNL, Funda en 9292 zijn aanwezig. Ze werken meestal aardig, maar de kwaliteit en vormgeving is nogal wisselend.

Wat missen we nog?
WhatsApp... De app die iedereen in Nederland gebruikt is niet aanwezig op Ubuntu. En een web-app valt er ook niet van te maken, omdat WhatsApp geen echte webversie heeft. Dat is een van de grootste omissies en het ziet er ook niet naar uit dat eigenaar Facebook een speciale versie van WhatsApp voor Ubuntu gaat maken. Telegram is er wel, zelfs als native app, maar als je vrienden en familie niet op Telegram zitten dan heb je pech... Ook voor VoIP of videobellen zijn er nog geen apps of webapps aanwezig. Allicht zal op den duur dit gat opgevuld worden.

En verder zijn er heel veel specifieke apps die er nog niet voor Ubuntu zijn (en misschien wel nooit zullen komen). Het is een beetje de situatie zoals Windows Phone die een paar jaar geleden had, maar dan erger. En het ziet er naar uit dat er ook niet snel veel verbetering in zal komen. Ubuntu heeft nog geen marktaandeel en of dat ooit zelfs maar Windows Phone-achtige proporties (een paar procent) zal aannemen is de vraag - alle ambities van Canonical ten spijt.

Dagelijks gebruik
In het dagelijks gebruik is Ubuntu op de Meizu MX4 over het algemeen een prettige telefoon die redelijk snel werkt. Soms zijn er wat haperingen, maar die zullen ongetwijfeld met enkele updates gladgestreken worden. De interface is overzichtelijk, het ontwerp wat ons betreft elegant, en de bediening behoorlijk intuïtief. De batterijduur kan beter, maar ook die zal op den duur waarschijnlijk verbeterd worden (er wordt in ieder geval hard aan gewerkt).

Vervelender is dat af en toe de wifi-verbinding wegvalt, waarna je die handmatig weer aan moet zetten. Maar, we blijven dit positieve matra maar vasthouden, ook dit probleem zal ongetwijfeld snel opgelost worden. De notificaties werken nog niet vlekkeloos en mailclient Dekko (wat een prima app is) kan momenteel niet gebruikmaken van het notificatiesysteem in Ubuntu. Maar ook dit zal... (lees hierboven).

Samenvattend
Ubuntu op telefoons is veelbelovend en zal zeker als niche-product levensvatbaarheid hebben. En als Ubuntu telefoons later dit jaar omgetoverd kunnen worden tot complete pc als je een toetsenbord en monitor aansluit, dan is dit voor zakelijke gebruikers en ontwikkelaars een mooi extraatje. Gewone consumenten zullen voorlopig niet snel warmlopen voor Ubuntu. Het mobiele besturingssysteem loopt, logischerwijs, nog jaren achter op Android of iOS en heel veel ruwe kantjes moeten nog weggewerkt worden. Ook het gemis aan apps is een probleem. Maar voor Ubuntu-liefhebbers - zoals wij - valt er veel te genieten en is het volgen van de ontwikkeling van Ubuntu voor telefoons zeer interessant. Wij zullen je dan ook op de hoogte houden van nieuwe versies van Ubuntu voor telefoons die regelmatig verschijnen.

Lees hier de release notes van de OTA updates voor Ubuntu Phone

Lees hier wat we nog missen in Ubuntu phone