Ubuntu 16.04 LTS

Ubuntu is nog altijd de meestgebruikte Linux-variant voor de desktop die bekend staat om zijn gebruikersvriendelijkheid. De laatste jaren richt moederbedrijf Canonical zich echter meer op de zakelijke markt en hebben server- en cloud-uitgaven de prioriteit - naast de smartphone-versie van Ubuntu die vorig jaar voor het eerst verscheen. De desktop-variant van Ubuntu dreigt een beetje een ondergeschoven kindje te worden, maar de LTS (long term support) uitgaven van Ubuntu, die elke twee jaar uitkomen en vijf jaar ondersteund worden, krijgen wel wat meer aandacht.

Vandaag is Ubuntu 16.04 LTS verschenen (de nummering van Ubuntu weerspiegelt jaar en maand van uitgave). Een belangrijke verandering is dat het trage en niet zo stabiele Ubuntu Software Centrum ingeruild is voor Gnome Software (dat overigens weer omgedoopt is tot Ubuntu Software). De nieuwe software store is vrij 'basic' maar werkt wel een stuk soepeler. Ook kun je makkelijker meerdere applicaties tegelijkertijd verwijderen.

Uiterlijke vernieuwingen zijn er ook. Naast de - zoals altijd - licht aangepaste bureaublad-achtergrond zijn de scroll-balken aangepast en wat dunner geworden. Ook kun je er nu voor kiezen om menu's van applicaties altijd zichtbaar te houden. Ga daarvoor naar Systeeminstellingen | Uiterlijk | Gedrag en kies voor Altijd weergeven onder Zichtbaarheid menu's.

Menu's altijd zichtbaar

Een veelgevraagde optie is dat je de Launcher (de zijbalk met apps) nu aan de onderkant kunt plaatsen (net als bij Mac OS X). Je hebt daarvoor nog wel een apart programmaatje nodig, genaamd Unity Tweak Tool, dat je kunt downloaden in Ubuntu Software.

Starter onderaan met de Unity Tweak Tool

Aan de Unity interface zijn sowieso nog diverse verbeteringen doorgevoerd (zie voor meer details de release notes hieronder). Verder is bij het zoeken in de Dash (Ubuntu-knop bovenaan) de optie om naast het doorzoeken van je pc ook te zoeken op internet nu standaard uitgeschakeld. Voor privacy-voorvechters een kleine overwinning, omdat het internet zoeken ook 'suggesties'  van webwinkel Amazon bevatte. De optie is trouwens weer aan te zetten onder Systeeminstellingen | Beveiliging & Privacy | Zoeken.

Verder zijn allerlei programma's, zoals Firefox, Thunderbird, LibreOffice en Gnome bijgewerkt naar de laatste versie. Brasero (cd en dvd branden) en Empathy (chat) worden niet meer standaard meegeleverd met Ubuntu 16.04 LTS, maar je kunt ze natuurlijk wel downloaden in Ubuntu Software. Nieuw is Gnome Calendar, een agenda app.

Ubuntu 16.04 LTS (bureaublad-achtergrond kun je wijzigen onder Systeeminstellingen | Uiterlijk)

Ubuntu 16.04 LTS is een degelijke nieuwe uitgave met enkele vernieuwingen en verbeteringen, maar verder weinig spectaculair. Het is nog altijd een beetje stilte voor de storm. De introductie van de nieuwe Unity 8 interface met display-manager Mir op de desktop is wederom uitgesteld. Ubuntu op tablets en telefoons gebruikt Unity 8 al wel en het is wachten tot de besturingssystemen voor desktop en mobiel verder in elkaar geschoven wordt (wat moederbedrijf Canonical al jaren belooft). Pas dan kunnen we zien hoe een universeel Ubuntu voor pc, laptop, tablet en smartphone uitpakt.

Ook andere vernieuwingen, zoals Canonicals snappy packages (installatie-bestanden die veiliger zijn en die veel makkelijker ge-installeerd en bijgewerkt kunnen worden) staan op de desktop nog in de kinderschoenen, hoewel ze vanaf deze uitgave wel ondersteund worden. Op Internet-of-Things apparaten en in de Cloud gebruikt Canonical ze al een tijdje.

Ubuntu op de desktop zal de komende jaren de vruchten gaan plukken van het vele werk dat Canonical op het gebied van smartphones en tablets en cloud en internet-of-things heeft verricht. Alle innovaties van Canonical op die terreinen zullen langzamerhand doordruppelen naar de desktop. Voorlopig zijn er nog weinig veranderingen zichtbaar, maar de grote vernieuwingen zullen naar alle waarschijnlijkheid wel binnen een jaar of twee in de desktop-variant van Ubuntu doorgevoerd worden. Vooralsnog kun je aan de slag met - de overigens uitstekende - Ubuntu 16.04 LTS.

Je kunt Ubuntu 16.04 LTS los downloaden en op een dvd of usb-stick zetten om te installeren op een pc of laptop (al dan niet naast Windows). Als je vanuit Ubuntu zelf wilt upgraden - wat automatisch kan - dan doe je dat door Alt F2 te klikken en dan update-manager -d in te typen. Daarna kun je upgraden, wat een uur of meer kan duren.

Mensen die nieuwsgierig zijn, maar niet meteen Ubuntu willen installeren kunnen een online demo tour doen, zodat ze toch een beetje het Ubuntu-gevoel krijgen.

Release notes:

Ubuntu Desktop

The general theme for 16.04 on the desktop is one of bug fixes and incremental quality improvements ...

General

• GNOME is mostly upgraded to 3.18. GLib upgraded to to 2.48 (corresponding to GNOME 3.20)
• GNOME Software replaces Ubuntu Software Center. This brings a faster store experience and moves our archive metadata in line with Debian. It has been renamed "Ubuntu Software" to stay in keeping with the previous naming.

• All default applications and libraries ported to use WebKit 2

• GNOME Calendar is now included by default
• Empathy and Brasero are removed from the default installation
• Chromium upgraded to version 48
• Firefox upgraded to version 45
• Online searches in the dash are now disabled by default
• Improved HiDPI support in the greeter

• Added more supported languages by default More info

• Multiple bug fixes

Unity & Compiz

• Improved launcher integrates with file manager and devices
• Support for formatting removable devices from quicklist
• Improved support for gtk applications using headerbars
• Improvements to the switcher and spread backends
• Activate app spread by Super+Ctrl+W
• Unity control center option to always show menus
• Improvements to GNOME key grabbing
• New dash overlay scrollbars
• Better Dash theming support
• Support for scaling cursors in HiDPI environments
• Show icons launching state in launcher when apps launched elsewhere
• Launcher can be moved to the bottom

LibreOffice

LibreOffice 5.1 brings a lot of improvements to the entire package. For more information on these improvements please see the LibreOffice release notes available here. You can see a video highlighting some of the new features here.