Column: Is het bijzonder dat Vista goed werkt?

Het zal u niet ontgaan zijn: vandaag is, na een kleine zes jaar, de opvolger van Windows XP verschenen. Windows Vista doet alles beter, stabieler, veiliger en mooier dan zijn voorgangers - als we de berichtgeving mogen geloven. En duurder, want goedkoop is het nieuwe paradepaardje van Microsoft niet. Maar een goedwerkend Windows, daar willen we wel voor in de buidel tasten. Toch bekruipt me een raar gevoel bij alle jubelverhalen rond Vista, want: hoe bijzonder is het eigenlijk dat een besturingssysteem gewoon werkt? Voor Windows heel bijzonder, zo lijkt het...
 
> Download deze column als pdf-bestand <
 
Na een aanloopje met OS/2 (bestaat het nog?) en Windows 95 heb ik jarenlang gewerkt met Windows 98. En dat was niet altijd een even prettige ervaring. Liever gezegd: dat was vrij rampzalig - zeker gezien de alternatieven die ik nu ken.

Windows 98 was berucht om zijn blue screens of death. Vlak na de installatie ging het nog wel, maar na enkele maanden werd Windows 98 vaak zo instabiel dat vele malen per dag het gevreesde blauwe scherm verscheen. De hele boel liep vast en vaak zat er niets anders op dan de pc weer opnieuw op te starten. Met verlies van de gegevens waarmee je net bezig was natuurlijk. Daar ging je zorgvuldig geschreven mail of je doorwrochte verhaal in de tekstverwerker. Maar weer opnieuw beginnen...

Dat Windows 98 zo instabiel was kwam doordat elk afzonderlijk programma dat crashte in staat was om het hele besturingssysteem de afgrond mee in te sleuren. Daar had Microsoft niet zo goed over nagedacht. De beveiliging van Windows 98 was helemaal een ramp. Die bestond gewoonweg niet. Microsoft had namelijk niet voorzien dat op internet ook wel eens kwaadwillenden konden rondstruinen die uw pc wilden kraken of informatie wilden stelen.

Virussen en spyware zijn gemaakt voor Windows. Voor Mac en Linux bestaan ze nog altijd nauwelijks. Hoe dat komt? Omdat Microsoft jarenlang niet heeft na willen denken over de veiligheid van zijn gebruikers. Pc's met tientallen virussen en spyware-programma's erop die niet meer vooruit te branden zijn - ze waren geen uitzondering. Internet Explorer en Outlook Express waren zo lek als een mandje (en zijn dat - op Internet Explorer 7 na - nog steeds), dus zonder aanvullende beveiligingssoftware was je pc reddeloos verloren. En die moest je meestal kopen. Anti-virus was een must. Daarna werd anti-spyware-software noodzakelijk en een firewall had u ook al nodig.

Windows 98 was, kortom, instabiel en zeer onveilig. Daarna kwam in 2001 Windows XP (Windows Me kan maar beter gelijk vergeten worden, dat was een grote vergissing). Met Windows XP zou alles beter worden. En het werd ook iets beter. Na jarenlange problemen met Windows 98 was ik zeer verheugd over de stabiliteit van Windows XP. Verdomd, dit was eindelijk een besturingssysteem dat niet om de haverklap crashte. En als eens een keer een programma dienst weigerde dan hoefde je vaak niet eens de pc opnieuw op te starten!

De beveiliging was echter nauwelijks verbeterd en zeker niet opgewassen tegen alle gevaren op internet. Voor veilig internetten en mailen moest je nog altijd niet bij Microsoft zijn: virussen werden al geactiveerd in Outlook (Express) zonder dat je zelfs maar ergens op hoefde te klikken en spyware werd geïnstalleerd op je pc zonder dat Internet Explorer ook maar een waarschuwing gaf.

Pas met Service Pack 2 in 2004 werd Windows XP iets veiliger: de ingebouwde firewall werd standaard aangezet, Internet Explorer werd eindelijk beter beveiligd, zodat niet allerlei sites ongemerkt spyware konden installeren en er kwam zelfs een popup-blokkeerder in Internet Explorer! Hoera, niet meer steeds al die irritante popup vensters wegklikken voordat je een site kon bekijken. Zo kwam Microsoft jaren na de concurrentie (Mozilla, Firefox en Opera) nog eens met een iets veiliger browser die een popup-blokkeerder had... Microsoft is nooit echt innovatief geweest, eerder een trendvolger. Pas als de consumenten het echt niet meer pikken (en de inkomsten in gevaar komen) worden uitvindingen van de concurrentie overgenomen.

Keerzijde van alle patches, beveiligingsupdates en service packs voor Windows XP was wel dat het systeem langzamerhand weer minder stabiel werd - en trager. Mijn laptop met Windows XP draait niet zo soepel en snel meer als ik zou willen en loopt steeds vaker vast, terwijl ik toch net een paar maanden terug alles er opnieuw heb opgezet. Windows XP is in die zes jaar dat het bijna bestaat alweer zo verbouwd en opgekalefaterd dat het beste er wel vanaf is. Tijd voor een frisse start: Vista dus?

Nu moet ik bekennen dat ik Windows Vista nog niet uitgeprobeerd heb: mijn laptop kan Vista niet aan en mijn pc is - na slechte ervaringen met een bèta van Vista - voorbehouden aan Ubuntu Linux. Toch begrijp ik uit de vele besprekingen op internet en in kranten en tijdschriften dat Vista behoorlijk goed lijkt te werken. Stabiel, veilig(er) en mooi. Over het uiterlijk kan ik wel oordelen (afgaande op de vele schermafbeeldingen die ik tegenkom van Vista): dat ziet er inderdaad goed uit. Het schijnt trouwens dat het nieuwe uiterlijk van Windows voor een groot deel door Nederlandse ontwerpers gemaakt is. Complimenten daarvoor.

Stabiliteit en veiligheid zijn de twee andere punten die steevast in recensies van Vista opduiken. Is het dan zo bijzonder dat een besturingsysteem stabiel en veilig is? Gezien de voorgeschiedenis van Windows misschien wel, maar Linux en Mac OS X zijn altijd al stabiel en veilig geweest. In feite betekent dit dus dat wij zo gewend zijn geraakt aan een onveilige, trage en crashende pc met Windows erop dat wij het al bijzonder vinden als iets gewoon goed werkt! Stelt u zich eens voor dat het beeld van uw tv drie keer per avond bevroor, dat uw tv plotseling uitging of dat beeld en geluid niet meer synchroon liepen... U zou verontwaardigd teruggaan naar de winkel en een nieuwe, betere tv eisen.

Maar bij pc's zijn wij jarenlang tevreden geweest met instabiele, trage en onveilige rommel! Het Windows besturingssysteem namelijk. Mag Microsoft zich daarom nu op de borst kloppen dat het een stabiel en veilig besturingssysteem lijkt te hebben afgeleverd? Wat mij betreft niet, zeker omdat de concurrentie - Linux en Mac OS X - al heel lang bewijst dat het wel degelijk mogelijk is om een fatsoenlijk werkend besturingssysteem te maken. En Linux is zelfs gratis! Dus zonder te betalen kun je een veilig, zeer stabiel en snel besturingssysteem op je pc zetten.

Microsoft heeft met Vista een inhaalslag ten opzichte van de concurrentie gemaakt door een besturingssysteem te brengen dat ook veilig en stabiel is (voor zolang het duurt natuurlijk, het eerste service pack voor Windows Vista staat nu al gepland). Maar voordat u honderden euro's aan Vista uitgeeft kunt u zich echter nog eens bedenken en kijken of Linux niks voor u is. Sinds een jaar werk ik nu met het gratis Ubuntu Linux en daar kan geen enkel Windows-systeem aan tippen.

Matthijs, webmaster Gratis Software Site

Wilt u reageren? Geef uw mening hieronder.


> Download deze column als pdf-bestand <